Stawki VAT na żywność i usługi kosmetyczne
Od 1 kwietnia 2024 r. podatników czeka zmiana stawek VAT. Produkty spożywcze, które zostały czasowo objęte 0% stawką podatku VAT, zostaną ponownie opodatkowane stawką w wysokości 5%. Stawka VAT na niektóre usługi kosmetyczne zostanie obniżona z 23% do 8%. Będzie to wymagało zmiany przyporządkowania nowych stawek podatku do towarów i usług. Dlatego przygotowaliśmy dla Państwa instrukcje ułatwiające przeprowadzenie tej operacji na kasach i drukarkach fiskalnych.
Zmiana stawek VAT w kasach fiskalnych
W kasach fiskalnych zmian przyporządkowania stawek podatku do towarów i usług należy wykonać po raporcie dobowym i przed rozpoczęciem pierwszej sprzedaży.
Można to zrobić na dwa sposoby:
- Poprzez ręczną zmianę przypisania stawek podatku do pozycji sprzedażowych w bazie kasy rejestrującej. Jest to zalecane dla niewielkiej ilości towarów i usług zapisanych w bazie danych kasy.
- wykorzystując program serwisowy dostępny tylko dla autoryzowanych serwisów kas i drukarek fiskalnych.
Zmiana stawek na przykładzie kasy fiskalnej Posnet Ergo
Przykładowo, aby zmienić stawkę VAT na 0% w kasie fiskalnej Posnet Ergo wykonaj poniższe kroki:
- Zaloguj się na konto kasjera z uprawnieniami kierownika,
- Wybierz w menu pozycję „2 Kierownik” i zatwierdź klawiszem „Razem”,
- Następnie wybierz pozycję „2 Programowanie baz” i zatwierdź klawiszem „Razem”,
- Zatwierdź klawiszem „Razem” pozycję „1 PLU/wielopaki/zestawy” aby przejść do bazy towarów,
- Wybierz towar, w którym chcesz zmienić stawkę VAT i zatwierdź klawiszem „Razem”,
- Zatwierdź klawiszem „Razem” pozycję „Edytuj” aby przejść do edycji towaru,
- Przejdź do pozycji „Stawka PTU” za pomocą klawiszy strzałek,
- Za pomocą strzałek zmień stawkę na 0%,
- Przejdź za pomocą klawiszy strzałek do pozycji „Zapisz” aby zapisać zmiany w bazie PLU.
Zmiana stawek VAT w drukarkach fiskalnych
Zmiany stawek VAT można najłatwiej wprowadzić używając własnego programu magazynowego lub odpowiedniego oprogramowania, którym dysponuje serwis kas fiskalnych. Ale tutaj możesz napotkać problem wynikający ze specyfiki działania drukarki fiskalnej.
Specyfika działania drukarki fiskalnej
Wszystkie drukarki fiskalne posiadają wbudowany mechanizm kontroli stawek VAT. Mowa tutaj o tzw. algorytmie weryfikującym, opisanym w rozporządzeniach technicznych dla kas rejestrujących:
§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) algorytmie weryfikującym – rozumie się przez to algorytm stosowany w drukarkach fiskalnych, kontrolujący przypisanie nazw sprzedawanych towarów i usług do stawek podatku od towarów i usług, zwanego dalej „podatkiem”, oraz zwolnienia od podatku zgodnie z zasadą, że wartość stawki podatku dla danej nazwy towaru lub usługi nie może być zmieniona na wyższą, jeżeli wcześniej jej wartość została obniżona;
Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 12 września 2021 r. w sprawie wymagań technicznych dla kas rejestrujących – Dz.U. poz 1759)
Powyższy cytat pochodzi z rozporządzenia technicznego dla kas on-line, ale w kasach z elektroniczną kopią paragonów jest on analogiczny.
Co to oznacza w praktyce ?
Załóżmy, że układ stawek podatkowych, zaprogramowanych w drukarce fiskalnej jest następujący:
- A – 23 %,
- B – 8 %,
- C – 5 %,
- D – 0 %,
- E – zwolniona
czyli dokładnie taki, jaki obecnie obowiązuje, jaki został określony w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 30 lipca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących – Dz.U. poz. 1625).
Dodatkowo załóżmy, że podatnik w bazie towarów i usług programu sprzedażowego zaprogramował pozycję o nazwie „TOWAR„.
Podatnik wykonuje poniższe czynności:
- wystawia paragon fiskalny z pozycją „TOWAR” w stawce VAT B (8 %) – operacja poprawna,
- wystawia kolejny paragon z pozycją „TOWAR”, ale w stawce VAT C (5 %) – operacja poprawna,
- wystawia trzeci paragon z pozycją „TOWAR”, ale tym razem w stawce VAT D (0 %) – operacja poprawna,
- na koniec podatnik próbuje wystawić czwarty paragon z pozycją „TOWAR” w stawce VAT C (5 %). Ta operacja się nie uda ponieważ drukarka fiskalna zablokuje możliwość sprzedaży takiego towaru. Zgodnie z definicją działania algorytmu weryfikującego, obniżanie stawki podatku dla danego towaru nie powoduje blokady sprzedaży danej pozycji, ale próba sprzedaży w stawce wyższej (po wcześniejszym obniżeniu tejże dla danego towaru) skutkuje blokadą sprzedaży danego towaru ponieważ urządzenie fiskalne zapamiętuje zdarzenia obniżania stawki podatku dla drukowanych towarów i usług.
Kolorem czerwonym oznaczono strefę blokady sprzedaży przy podnoszeniu stawki VAT dla sprzedawanego towaru lub usługi.
UWAGA! Użytkownik drukarki fiskalnej nie ma możliwości skasowania bazy algorytmu weryfikującego.
Jak rozwiązać problem ?
W nazwach towarów i usług, algorytm weryfikujący bierze pod uwagę wyłącznie znaki alfanumeryczne języka polskiego oraz znaki kropki (.), przecinka (,), procenta (%) i kresek ukośnych (\ /), przy czym litery małe i wielkie traktuje się jako te same znaki.
Przykład:
Nazwy: TOWAR, T o W A r, TOWA R#, traktowane są jako tożsame.
Zmiany nazw towarów
W praktyce stosuje się wiele rozwiązań, które pomagają użytkownikom drukarek zabezpieczyć się przez zadziałaniem mechanizmu blokującego sprzedaż przy zmianie stawek podatku dla danego towaru. Jednym z nich (najskuteczniejszym) jest modyfikacja nazwy towaru lub usługi w taki
sposób aby nazwa zawierała literowe oznaczenie stawki podatku. Takie rozwiązanie nie wymaga interwencji serwisu kas a jedynie ingerencji w bazę towarów i usług programu sprzedażowego. Jeśli podatnik nie wie jak to zrobić to powinien się skontaktować z firmą ELPRO-Bis .
Przykład:
Sprzedawaliśmy „TOWAR” w stawce C (5 %). Następnie stawka VAT dla „TOWAR” została zmieniona na stawkę D (0 %), czyli mieliśmy obniżkę VAT. Po kolejnej zmianie stawki VAT z D (0 %) na C (5 %), w celu uniknięcia blokady sprzedaży danego towaru należy zmienić jego nazwę z „TOWAR” na „TOWAR %C” albo „TOWAR #C”, lub inną według uznania podatnika.
Zerowanie bazy towarowej
W przypadku gdy z jakiegoś powodu zmiana nazw towarów i usług nie jest możliwa należy wykonać zerowanie bazy towarowej. Jest to funkcja dostępna tylko dla autoryzowanego serwisu – ELPRO-Bis Kalisz. W tym przypadku można to zrobić przed wejściem w życie zmian stawek podatku ponieważ po ich zmianie nie wystąpi efekt blokady sprzedaży towarów z podniesioną wartością stawki podatku.